Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đang chứng kiến những biến động mạnh mẽ trong năm 2024, với những con số thống kê đáng chú ý về sự tăng trưởng GMV và sự sàng lọc khắc nghiệt của thị trường. Cùng OCIMI nhìn lại những con số "biết nói" để phân tích đúng điểm mạnh, điểm yếu cho các nhà bán hàng Thương mại điện tử (TMĐT).
Phân tích số liệu thị trường TMĐT 2024
Năm 2024 chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc về GMV (tổng giá trị giao dịch) trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT):
Shopee: Tăng 53%, từ 140K tỷ VNĐ (2023) lên 216K tỷ VNĐ.
TikTok: Tăng 125%, từ 39,5K tỷ VNĐ (2023) lên 89K tỷ VNĐ.
Mặc dù doanh thu tăng mạnh, số lượng shop phát sinh doanh thu lại giảm:
Shopee: Giảm từ 375K shop (2023) xuống còn 293K shop (2024), mất 82K shop (22%).
TikTok: Giảm từ 202K shop (2023) xuống 177K shop (2024), mất 25K shop (12%).
Nguồn: Tự tổng hợp từ Metric Analytics - metric.vn
Điều này đặt ra câu hỏi: Tại sao doanh thu tăng nhưng số lượng shop lại giảm mạnh?
Nguyên nhân
1.1 Áp lực cạnh tranh gia từ Sàn TMĐT
Chính sách thắt chặt của các sàn TMĐT đã tạo ra một cuộc "đại thanh lọc". Các sàn TMĐT như Shopee, Lazada, Tiktok đang ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm, dịch vụ khách hàng và tỷ lệ SLA.
Các nhà bán hàng không đáp ứng tiêu chuẩn cung cấp và hiệu quả vận hành thấp đã bị loại bỏ, nhường chỗ cho những nhà bán hàng uy tín và có khả năng cung ứng tốt hơn. Điều này phản ánh xu hướng các sàn TMĐT đang chuyển từ chiến lược tăng trưởng về số lượng sang chú trọng vào chất lượng và trải nghiệm người dùng.
1.2 Phát sinh hạn mục chi phí so với trước đây
Thứ hai, chi phí marketing và vận hành tăng cao đã tạo ra rào cản lớn với các shop nhỏ.
Để cạnh tranh hiệu quả trên các sàn TMĐT, các nhà bán hàng cần đầu tư đáng kể vào quảng cáo, chi phí sàn tăng (không còn hỗ trợ từ sàn), marketing chuyên nghiệp, dịch vụ CSKH và logistics cung cấp hàng hóa liên tục và cực kỳ nhanh chóng. Chi phí này thường vượt quá khả năng của các shop nhỏ, dẫn đến việc họ không thể duy trì hoạt động trong dài hạn.
Thậm chí, các nhà bán hàng có nguồn hàng giá rẻ như Trung Quốc, trực tiếp xưởng đang có xu hướng gia nhập rất linh hoạt và số lượng ngày càng nhiều, khiến thị trường "Đại dương Đỏ" đối với các nhà bán hàng lại càng khó khăn hơn về giá trong cuộc đua về biên lợi nhuận.
1.3 Người tiêu dùng ngày càng kỹ tính hơn
Họ không chỉ quan tâm đến giá cả mà còn chú trọng đến chất lượng sản phẩm, tốc độ giao hàng, cam kết SLA, chính sách đổi trả và dịch vụ sau bán hàng. Xu hướng này khiến các shop chuyên nghiệp, có đầu tư bài bản vào hệ thống vận hành và dịch vụ khách hàng được hưởng lợi, trong khi các shop nhỏ, không có khả năng đáp ứng những yêu cầu này bị đào thải.
Ngoài ra, sự xuất hiện của các mô hình kinh doanh mới như livestream commerce và social commerce đã thay đổi cục diện thị trường. Những mô hình này đòi hỏi đầu tư lớn vào nội dung và marketing, cũng như khả năng quản lý tồn kho - hậu cần theo thời gian thực, khiến nhiều nhà bán hàng truyền thống không thể thích nghi kịp.
Yêu cầu về công nghệ và quản lý kho vận ngày càng cao. Các shop cần có hệ thống quản lý kho hàng (WMS) hiện đại, khả năng xử lý đơn hàng nhanh chóng và chính xác, cùng với việc tối ưu quy trình logistics. Những yêu cầu này đòi hỏi đầu tư lớn về công nghệ và nhân lực, tạo ra rào cản đáng kể với các nhà bán hàng nhỏ. Riêng trên nhiệm vụ vận hành và hoàn thiện đơn hàng, các nhà bán hàng cần sẵn sàng trang bị nguồn lực trong những thay đổi tiếp theo trong năm 2025 và con đường dài hơi phía trước.
Sự cần thiết của hệ thống quản lý kho hàng (WMS) và vận hành fulfillment chuyên nghiệp
Trong bối cảnh cạnh tranh khắc nghiệt, các nhà bán hàng TMĐT phải chú trọng tối ưu vận hành để tồn tại. Một trong những giải pháp đang được rất nhiều đơn vị áp dụng để giải quyết bài toán hoàn thiện đơn hàng là Hệ thống quản lý kho hàng (WMS). Vai trò của hệ thống phần mềm quản lý kho TMDT:
Đảm bảo chất lượng dịch vụ
Tốc độ xử lý đơn hàng nhanh chóng
Tỷ lệ giao hàng đúng hẹn cao
Giảm thiểu khiếu nại và đơn hàng hoàn trả
Tối ưu chi phí
Quản lý hiệu quả nguồn nhân lực: Lấy và soạn hàng cùng lúc - Gom nhiều đơn trong một chuyến, theo dõi tính KPI, lương chi tiết
Giảm chi phí lưu kho, quản lý kho phức tạp: Nhân viên chỉ cần đi theo hướng dẫn - Giảm thời gian training và không cần kinh nghiệm ghi nhớ
Tối ưu quy trình hoàn thiện đơn hàng
Giải pháp cho doanh nghiệp TMĐT
Để thích ứng với những thay đổi này, doanh nghiệp TMĐT cần tập trung vào ba giải pháp chính:
3.1 Đầu tư vào công nghệ
Thứ nhất là đầu tư vào công nghệ, bao gồm việc triển khai hệ thống WMS chuyên nghiệp, tích hợp các công cụ phân tích dữ liệu và ứng dụng AI trong dự báo nhu cầu và quản lý tồn kho.
Giải pháp phần mềm VietFul là hệ thống chuẩn hóa quy trình xử lý đơn hàng, từ lưu kho, xử lý đơn hàng, lấy hàng từ kho, đóng gói.... Kết hợp 2 module OMS & WMS giúp thống nhất vận hành fulfillment trên cùng 1 nền tảng duy nhất, hỗ trợ:
CEO và Quản lý kho dễ dàng kiểm soát tình hình Vận hành - Trạng thái đơn hàng - Tồn kho
Hợp nhất, kết nối dữ liệu ĐA SÀN - Chấm dứt chồng chéo đơn hàng và quy trình
Tăng x2 x3 khả năng xử lý đơn hàng của kho trong các đợt flash-sale: từ tiếp nhận - soạn hàng - đóng gói - bàn giao đơn vị vận chuyển
3.2 Chuẩn hóa quy trình vận hành
Xây dựng SOP (Quy trình vận hành chuẩn)
Đào tạo nhân viên chuyên nghiệp
Thiết lập hệ thống kiểm soát chất lượng về hoàn thiện đơn hàng và CSKH
3.3 Xây dựng thương hiệu bền vững
Một thương hiệu mạnh bắt đầu từ chất lượng sản phẩm và dịch vụ, đây là yếu tố quyết định lòng tin từ khách hàng. Ưu tiên hiện tại, các nhà bán hàng nên có lộ trình phát triển thương hiệu sang hướng shop mall hoặc shop yêu thích để có cơ sở chắc chắn để phát triển.
Tiếp đó, chiến lược marketing cần được phát triển đồng bộ để tăng nhận diện và củng cố vị thế trên thị trường. Không kém phần quan trọng, doanh nghiệp cần đặt khách hàng làm trung tâm, đầu tư vào trải nghiệm khách hàng để tạo mối quan hệ lâu dài và bền vững.
Cổ phần Công nghệ OCIMI - Đơn vị chuyên tư vấn và triển khai một trong những đơn vị tiên phong trong việc cung cấp các giải pháp công nghệ cho lĩnh vực vận hành tối ưu thương mại điện tử fulfillment.
Giải pháp Phần mềm quản lý kho & hoàn tất đơn hàng TMĐT (OMS & WMS) VietFul - Hơn 6+ quốc gia ĐNA, xử lý 8.5M đơn hàng/năm và hơn 40+ kho Việt Nam tin dùng: Viettel Post, Ship60, AMILO, Coolmate, ODN, N&H Logistics, Elise....
Comments